Skip to main content

Jesuh Khrih Zultu Si Hi!

 

Jesuh Khrih Zultu Si Hi!

            Mikip nih kan i harh ngai mi le hlawt kan sian lo mi cu mah duhnak hlawt le kaltak i Jesuh Khrih hnu zulh hi a si, tiah ka ruah. Hlan kan pupa hna nih Jesuh Khrih thawngṭha cohlan an rak i harhnak a ruang zong hi mah duhnak hlawt le kaltak an rak i harh tuk caah a si kho, an rak mawh lo. Nihin Khrihfa aa ti mi hmanh nih mah duhnak hlawt le kaltak i Jesuh Khrih duhnak zulh cu kan i harh va si kaw. Cu lak ah a cheukhat kan pu pa hna cu an mah duhnak an hlawt, an dawt mi chungkhar kaltak in Jesuh Khrih duhnak zulh an rak i thim deuh ve. Zei a si hmanh ah Baibal nih, Jesuh Khrih zultu si duh ah cun mah duhnak hlawt le zeizong vialte kaltak a herh zia kha a kan cawnpiak.

Baibal Chungah

            Baibal chungah Jesuh Khrih zultu hna nun zoh tikah zultu an sikhawhnak a hram pakhat cu kaltak nun an ngeih caah a si. Cu ti an kaltak mi hna cu an caah a biapi ngai mi le a herh ngai mi sining hna an si. A cheukhat cu an pawcawmnak rian an kaltak, a cheu cu an dawt mi an chungkhar an kaltak, a cheu cu an dawt mi an hawikom le an inn lo an kaltak. Cu vialte Jesuh Khrih ruang i an kal tak cu thilhar ngai a si. Sihmahsehlaw Jesuh Khrih zultu si an i timh tikah lunglawm tein an kaltak khawh ko. Nihin zumtu nih Jesuh Khrih hnu zulh kan i timh tikah kaltak mi kan ngei cio ve maw?

Matthai Nun Zohnak

            Matthai cu Alfias fapa a si i Levi ti zong in an auh. A rian ṭuan mi cu ngunkhuai khawlh a si. Hi lio chan ah ngunkhuai khawlh rian a rak ṭuan mi hna hi mifim, cathiam le Rome minung sinak a ngei mi hna nih an rak ṭuan mi rian a si. Matthai zong hi mifim, cathiam le Rome minung sinak rak ngei ve sehlaw a dawh ngai. Zeicatiah Matthai hi ngunkhuai khawlhnak zungah a ṭhu i rian a ṭuan mi a si. Hi lio caan i Rome pennak tang ah Judah mi nih cozah ngunkhuai khawlhnak zungah ṭhut i rianṭuan khawh hi mifim le cathiam lo nih an ṭuah khawh mi a si lo. Cu caah Matthai hi mifim le cathim, miza ngaingai a si ti cu al awk a ṭhalo.

            Cu pin ah hi lio caan i ngunkhuai khawlh rian cu sifak nih rak ṭuan khawh mi a si fawn lo. Mirum le mingei lawng nih an rak ṭuan khawh mi rian a si. Matthai hi mirum le mingei ngaingai si dawh a si. Chungkhar he khua a sa mi le chungkhar ah lubik cem zong si dawh a si. Zeicatiah Matthia le Jesuh Khrih an i ton ah khan Matthai cu aa lawmtuk i Jesuh Khrih kha rawl danghnak nganpi a tuahpiak i ngunkhuai khawltu tampi hna le midang hna kha an sinah cun an ṭhu, rawl an dum ṭi hna (Luk 5:25). Phundang cun, Matthai le a chungkhar hi mi ngei ngai chungkhar si dawh an si caah hnipuan fenhaih le ti le rawl kongah hnangam in khuasa kho an si. A rianṭuan hawi le a cingla rualchan lak ah mithmai ngei ngai zong si dawh a si.

            Sihmanhsehlaw Matthia cu Jesuh Khrih nih “Ra ka zul” tiah a ti cangka in a tho, zeizong vialte kha a kaltak i a zulh (Luk 5:28). Hi kaa i “zeizong vialte kha a kaltak i a zulh” ti mi baifang hi sullam a ngei tuk. Matthai le Jesuh Khrih an i tonnak hi kan Baibal chung hmunthum (Matthai 9:9, Marka 2:13-14 le Luka 5:27-28) ah kan hmuh khawh nain “zeizong vialte kha a kaltak i a zulh” ti mi biafang hi Luka thawngṭha cauk lawng nih a langhter. Zeizong vialte­__ ti ah hin a dawt mi a chungkhar, a inn le a lo, a cingla rualchan, a dawt mi a hawikom le a pawcawmnak a rian…cu vialte cu an i tel dih. Matthai nih Jesuh Khrih ka zulh lai i zeidah ka ton lai ti a hngal lo. Sihmanhsehlaw Matthai nih zeizong vialte a kaltak i Jesuh Khrih a zulh.

Kan Nunnak Ah

            Nihin Khrihfa aa timi hna zong nih Matthai nun hi kan i cawn awk ah a biapi ko. Matthai nun nih khua a ka ruah ter ngai mi cu, mirum ngai le pum pawcawmnak rian ka ṭuan lio ah Jesuh Khrih nih ka au ve sehlaw zeitindah bia ka leh hnga, ti hi a si. Micheu nih cun kaa manh lo tuk, nupi fate he ka si, ka ngeihchiah le ka chawva vialte kaltak cu a si kho lo tiah kan ti lai dah. Zeizong vialte kaltak i Jesuh Khrih zulh cu kan i har tuk ko lai. Sihmanhsehlaw Jesuh Khrih nih a zultu siding ah cun a kan duh peng ko. Jesuh Khrih zultu kan si kawhnak dingah Matthai bantuk in zeizong vialte a kaltak kho tu kan si ding cu a biapi tuk ko.

            Kan Bawipa Jesuh Khrih nih, “…nan ngeihmi vialte kha nan hlawt dih lo ah cun, a ka zultu nan si kho lai lo,” tiah a ti (Luk 14:33). Phundang in cun mipakhat nih a inn siseh, a lo siseh, a chungkhar siseh, a zalonnak siseh a kaltak dih lawngah Jesuh Khrih zultu ti a si hnga. Zeitluk in dah Jesuh Khrih zulhtu si hi a heihar. Nihin i Jesuh Khrih kan zulh ning hi kan i zoh ṭhan cio ding cu a biapi ko. Kan Bawipa Jesuh Khrih nih, a zultu kan si khawhnak dingah a kan cawnpiak rih mi cu, “Kutka bi chungah cun lut tuah u, zeitintiah Hell ah a kalmi lam cu a kau i a fawi i mi tampi nih an zulh. Nunnak a phan mi lam cu a har i a kutka cu a bi i a hmumi cu tlawmte lawng an si,” tiah a kan cawnpiak (Mtt 7:13-14). Kutka bi nih a langhter mi cu kan Bawipa Jesuh Khrih zulhtu si ruangah zeizong vialte kaltak a har zial kha a langhter. Jesuh Khrih zulhtu si hi nih thluahmah bu le nuam ngai in zulh a rak silo, hacang rial bu le mitthli he zulh a rak si ai.

Ruahchannak A Um

            Kan Bawipa Jesuh Khrih hnuzulh hi, zeizong vialte kaltak dih hnu ah mitthli tlak le hacang rial aa chap rih. Cu caah Jesuh Khrih hnu zulh cu ka mak cang lai, tiah lam dang kan pial kun lai maw? Nusal! Pasal! Pial naisai hlah! Hmai kan nor lai. Zeicatiah ruahchannak a um ko. Salm hlaphan tu nih, “Mitthli he thlaici a tuh mi nih, lunglawmh aunak he an zun lai; ṭah buin thlaici a phor mi hna nih lunglawmhnak hlasa le facang phal i put in an ra kir lai!”    tiah a ti (Slm 126:5-6).

            Nihin, Jesuh Khrih hnu kan zulhnak ruang i kan mitthli a tlak mi le kan hacang kan i rial mi vialte hi Bawipa nih aa cinken ko. Bawipa nih a kan hmuh dih, a kan hngalh dih cikcek ko. kan mitthli a tlak vial le kan hacang kan i rial vial hin a donghnak a si hrim lo. Cu a pinlei puanzar phen ah lunglawmh aunak le hlasaknak he theipar kan zun ṭhan caan a phan te lai.

Biadonghnak

            Zeizong vialte kaltak in kan Bawipa Jesuh Khrih hnu kan zulhnak ruangah kan cung i a tlung mi temhinnak hna hi pah a hartuk sual maw? A har ko lai, Jesuh Khrih Lamkaltu hna zong nih cu bantuk harnak hna cu an rak tuar ve. Sihmanhsehlaw cu harnak vialte cu thlacamnak in tei khawh an i zuam. Lamkaltu Paul nih cun, “A zungzal in thlacam u” tiah a kan ti (1The 5:17). Cu caah lawmhnak kan ton ah siseh, harnak kan tonah siseh, ṭahnak kan ton ah siseh, hacangrial tiang a fak mi temhtuarnak kan ton ah siseh kan zulh mi Jesuh Khrih min in Pathian sinah thlacam zungzal ko usih. Jesuh Khrih nih a kan lanhtak lo, a kan hngalh dih camcinko.

Comments

Popular posts from this blog

Jesuh Khrih Teinak Cu Kan Teinak

  Jesuh Khrih Teinak Cu Kan Teinak Tuan Hre Thang John 16:33 “Nannih nih keimah he nan i pehnak thawngin lungdaihnak nan hmuh nakhnga, hihi kan chimh hna. Vawlei nih hin harnak an pek hna lai, sihmanhsehlaw ṭih hlah u. Vawlei cu ka tei cang," tiah a ti. Biahmaithi Mikip nih harnak le sunghzatlaknak   kan ton cio lai dah, kan tonmi harnak hna le sunghzatlaknak bal cu aa dang cio lai tiah ka ruah. Upa in ngakchia tiang nih harnak kan ngeih cio dih. Kan harnak cio bal, kan mah le sining cio in aa dang lai dah. A hlei in nihin kan ram sining zoh tikah kan tuarin mi harnak hna hi buaktlakin aa khat cio lai tiah ka ruah. Ṭihnak le thinphannak nih a kan zelh i thaizing kan nunnak kong ah a hohmanh nih zei kan ton lai kan chim kho lo. Cu chungah cun nang zeitindah na thut dir ning a si? Ṭihphannak le harnak nih a kan zelh lio ah hin keimah lawng ka si tiah na ruat sual maw? Nangmah lawng in hi harnak hna le tihphannak chung hin naa luat ter kho lai maw? Minung kan si caah kan ...

Teinak Petu Cu Pathian A Si

Teinak Petu Cu P ATHIAN A Si Lunglawmhnak             P ATHIAN nih raltuknak hmun ah a ralkap thluamtling he thlah mi ka si cu ka phut lo a zaangfahnak a si. Kan ral cu mit in hmuhlo mi vawlei sual ṭhawnnak hna kha an si. Raltuknak hmun in P ATHIAN nih teinak nganpi he a ka kirpi ṭhan lai, tiah zumhnak ka ngei. P ATHIAN le kan Bawipa Jesuh Khrih sal ka si cu ka phutawk lo thluachuah a si­­__lawmhlo in ka um kho lo. Biahmaiṭhi             Baibal thiamsang minthang N.T.Wright nih, “Minung nih kan ton mi thil hna hi i ruahlo in a cang mi (accident) phun khi a silo. P ATHIAN nih kan caah a ṭha in khuakhan mi (program) chungah thil kan ton le kan ṭhut dir hi a si” a ti. Khua ka ruah mi cu, nihin i kaa timh mi rian le ka ṭuan ding mi rian hi accident cu a si lai lo, P ATHIAN program a si ko lai__ti hi a si. Hi rian cung i ka nun nih biakhiahnak a tuah mi hi P ATHIAN pro...